Esdoorn, gewone en noorse

De Gewone esdoorn Acer pseudeplatanus en de Noorse esdoorn Acer pseudoplatanus

Het zijn grote bosbomen die hier zijn ingeburgerd. De gewone esdoorn komt oorspronkelijk uit de gebergten Zuid en Midden Europa. De Noorse esdoorn meer uit noordelijke streken/gebergten. Is later geïntroduceerd maar komt nu even vaak voor als de gewone esdoorn. Voordat ze zich hier via de rivierdalen en helling bossen naar de natuurlijke standplaatsen in Nederland konden verplaatsen of koloniseren heeft de mens de bomen hier aangeplant om het bruikbare hout en sierlijkheid. Ze hebben dan ook prachtige herfstkleuren. Zijn hier inmiddels volledig ingeburgerd op de wat voedselrijkere goed gedraineerde vochtige gronden. Zaaien zich zelf uit op beschutte plaatsen in het bos of wegbermen etc. Kunnen dan snel groeien en soms een standplaats volledig overnemen. Hebben veel voordeel van ons gewroet in en het verrijken van de gronden. Met schaduw of beschutting lijkt dit dan op de natuurlijke standplaats een redelijke voedzame goed gedraineerde en door wortelbare grond. Op droge arme gronden komt ze minder voor. Afhankelijk van de zaadbron (zaaddragende boom) komt een van beide op. Bij opslag van een van beide staat er meestal ergens in de buurt een grote boom die het zaad produceert. Het hout werd veel gebruikt voor gebruiksvoorwerpen maar is ook verder prima hout voor allerlei doeleinde.

Wanneer ze gesnoeid worden in het voorjaar gaan ze bloeden. De bomen kunnen dan niet de vaten afsluiten en het vocht vloeit dan rijkelijk uit de snoeiwonden. De bloemen komen vlak nadat de bladeren uitlopen en de geel groene bloemen worden rijkelijk door bijen bezocht maar kunnen ook door de wind bestoven worden. De vruchten zijn typische gevleugeld en worden door de wind over relatief grote afstanden verspreid.

foto’s aanklikken voor vergrotingen

herfstkleur gewone esdoorn

herfstkleur gewone esdoorn

ontvouwend blad gewone esdoorn

ontvouwend blad gewone esdoorn

De gewone esdoorn geeft soms zaailingen met een wijnrode gekleurde uiterlijk wat vooral aan de onderkant van het blad goed zichtbaar is, maar ook nu bij de herfstverkleuring, ook heeft de plant een donker uiterlijk. Het is een latente eigenschap. Van deze vorm is een selectie gemaakt die vooral vroeger in tuinen en parken werd gebruikt. De gefotografeerde exemplaren zijn zaailingen die nog geen 15 meter uit elkaar staan. Ook de bladvorm is onder hevig aan diversiteit (zie foto). De diversiteit wordt beïnvloed door standplek, leeftijd van de boom en zon of schaduw. Maar vooral ook door erfelijke eigenschappen.

 

blad gekleurde en gewone esdoorn

blad gekleurde en gewone esdoorn

FOTO’S NOORSE ESDOORN, ACER PLATANIODES

jonge boom acer platanoides

jonge boom acer platanoides

blad noorse esdoorn

blad noorse esdoorn

jong blad acer platanoides

jong blad acer platanoides

 

4 Reacties op “Esdoorn, gewone en noorse

  1. kleine berk december 25, 2013 om 5:13 pm

    Illustratieve beschrijving van de esdoorn !

    Een vraag: Welke kenmerken in het boomsilhouet / takkenpatroon maken de esdoorn herkenbaar in de winterschemering?..
    Wellicht geen gemakkelijke vraag, maar ik probeer bomen te maken voor een diorama of modelspoorbaan: schaal HO (1:87) en N (1:160), liefst zo dat een boomkenner het miniatuurboompje herkent als een esdoorn.

  2. Lizz Borstlap september 23, 2021 om 3:11 pm

    Wat is de bladstand van een Noorse Esdoorn?

Plaats een reactie